Page 103 - Cuối Đời Nhìn Lại Số 18 - Xuân Nhâm Dần (2022)

nhân nghệ sĩ chẳng hạn, thì lại là thơ văn ca tụng
Huế, nó sẽ từ đó mà bay xa bay xa.

Huế là một tổng thể di tích văn hóa lớn theo tôi

nghĩ có vị trí thế giới. Ở trong nước, Huế có những
cái không đâu có: thành quách, đền đài, lăng mộ…,
tất cả còn là nguyên dạng. Ở đấy là tinh hoa, không
phải chỉ của Huế thôi mà còn của cả dân tộc. Việc
gìn giữ nó cần đến những cái đầu hiểu nó và cái tâm

yêu nó, như ở một chỗ trên tôi có nói, chao ôi sao cứ
thấy nó mong manh !

Và, Huế với “Vách quế gió vàng hiu hắt”, với
“Vũ y lạnh ngắt” xưa, hôm nay còn gợi nên trong ta
những buồn vui khó tả. Tôi chợt nhớ đến câu dân

gian người ta thường nói trong thảng thốt “Đưa con
vô nội”, bỗng nghe ra bao nỗi cảm thương. Những
bức tường thành kia đã từng ngăn cách hẳn hai thế

giới trong ngoài. Những ngày ấy, những người con
gái sống giam hãm trong đời ái ân vương giả, chắc
không khỏi có lúc tưởng tiếc cảnh đời dân dã cao
rộng ở bên ngoài. Họ xinh đẹp đã hẳn. Họ nói giọng
gì ? Họ có bao giờ nghĩ rằng cả họ nữa đã góp phần

làm nên cái hồn của Huế muôn đời ?■

Nguyễn Văn Đậu (1993)
(Trích từ Tập truyện ngắn Bên Đời Chuyện Vãn)

Xuân Nhâm Dần 93