Page 115 - Cuồi Đời Nhìn Lại Xuân Quý Mão - 2023

I. THU ÐIẾU

Nguyễn Khuyến người làng Yên Ðổ tỉnh Hà
Nam, sinh năm 1835, đời vua Tự Ðức; đỗ đầu kỳ thi

Hương năm 1864; đỗ đầu thi Hội và thi Ðình năm
1871 nên người đương thời gọi là Tam Nguyên Yên
Ðổ. Làm quan đến chức Sơn Hưng Tuyên tổng đốc.
Sau vì đau mắt nặng, phải cáo quan về nhà dạy học.

Cụ hay chữ, làm thơ nôm rất tài, dùng ít điển cố, có
để lại tập thơ nhan đề Quế Sơn Thi Tập. Bài “Thu
Ðiếu” là bài tuyệt nhiên không có giọng châm biếm

thường thấy trong thơ Nguyễn Khuyến. Cụ mất năm
1909, thọ 74 tuổi.

Ta hãy ngắm một bức họa thiên nhiên mà thi sĩ
đã vẽ ra:

Thời-gian: mùa thu; không-gian: ao thu; thời-

tiết: hơi lạnh.

Như một bức tranh tĩnh vật: trong cảnh ao thu,
nước trong vắt, một ông già ngồi một mình trên
chiếc thuyền câu nhỏ. Hơi gió nhẹ đưa, làn nước ao

gợn sóng nhẹ, một vài ngọn lá vàng bay xuống.
Ngửng mặt lên trời cao: mấy làn mây lơ lửng trên
bầu trời xanh ngắt. Hạ tầm mắt xuống, nhìn xa một

chút: trong ngõ hẹp quanh co dẫn vào thôn, bên

Xuân Quý Mão 105