Page 119 - Cuồi Đời Nhìn Lại Xuân Quý Mão - 2023

II. CHANSON D’AUTOMNE CỦA VERLAINE
(1844-1896)

Sinh sau Nguyễn Khuyến 9 năm, nhà thơ Pháp

Paul Verlaine, thuộc trường phái biểu tượng, trong
tập thơ Romances sans paroles in năm 1874, có bài
“Chanson d’automne” mà độc giả quen với Pháp
văn ai cũng biết. Thơ ông đầy nhạc tính; có nhiều

bài đã được nhạc sĩ Debussy phổ nhạc. Trong bài
thơ “Art poétique” (Nghệ Thuật Thi-ca), ông viết
rằng: “De la musique avant toute chose” (“Âm nhạc

trên hết cả”). Nghệ thuật, đối với ông, như “đôi mắt
kiều diễm sau làn khăn mỏng, là ánh sáng lung-linh
của buổi trưa, là xáo trộn màu xanh của những vì

sao sáng trên bầu trời thu mát.” (“C’est des beaux
yeux derrière des voiles/C’est le grand jour
tremblant de midi/C’est, par un ciel d’automne

attiédi/Le bleu fouillis des claires étoiles!”)

Ðọc lại bài Chanson d’automne, mà nhiều nhà
yêu thơ đã dịch sang Việt ngữ --trong đó có bài dịch
của cụ Tô Giang Tử Nguyễn Quang Nhạ (xem phần

chú thích cuối bài), bài dịch của chúng tôi chỉ là một
cố gắng khiêm tốn-- không ai quên được những âm
thanh gây nên bởi những nguyên âm “o” và “ou”,
chậm và buồn như điệu nhạc dài của mùa thu. Ý và

Xuân Quý Mão 109