Page 268 - DacSan60NamHoiNgoCVA59

bám như một gánh nặng trên bước ta đi tới cùng cộng đồng
nhân loại.

Nho giáo hay Phật giáo đều chứa đựng những bài học
luân lý rất hay cho cuộc sống, đặc biệt trong đạo lý làm
người. Nó quá chú trọng vào cách sống cá nhân mà quên đi
cách sống cộng đồng, từ đó đã không giúp dân tộc ta khai
thác được hết sức mạnh tiềm ẩn của chính mình. Những
đức nhân, nghĩa, lễ, trí, tín của Nho giáo, cùng đức dũng
của Phật giáo, nếu không có được một sự phối hợp tốt để
vận dụng vào thực tế tập thể thì cũng chỉ là những giá trị
đem đến cho cá nhân một sự sống đẹp chứ không làm nên
sức mạnh cho cả một tập thể được.

Ôi! Lịch sử là lịch sử. Nó cứ đi bằng những bước của
nó, cái may hay cái rủi, cái vui hay cái buồn, không đến với
người này thì đến với ngưới khác. Nói trong chỗ quá khứ
hay hiện tại, trong chỗ rộng lớn đại đồng nhân loại hay chỉ
chỗ biến cố một nước, cái lẽ ấy đều dễ thấy ra.
Tôi ngồi đây với cây du, bạn bè không một ai, niềm
tâm sự cứ thấm vào chính mình để đẩy sự suy nghĩ đến chỗ
đôi khi mông lung khó tả.

Tôi nghĩ đến người thiểu số ở quê nhà, họ bị thiệt thòi
nhiều quá. Cho đến nay, đời sống của họ chủ yếu vẫn là ở
rừng với mọi nỗi thiếu thốn các tiện nghi. Tại họ bản chất
yếu kém đã đành, nhưng cũng tại một chính sách bảo vệ họ
gần như chưa có bao giờ. Một trong những sự đe dọa
thường xuyên mà họ phải đối mặt, là sự bị tước đi đất đai
của mình, có khi do những chương trình qui hoạch của nhà
nước, có khi bằng những thỏa thuận mua bán giữa họ với
những người có thế hay có tiền.

Đặc san Hội ngộ 60 Năm CVA59 Trang 259