Page 47 - Cuồi Đời Nhìn Lại Xuân Giáp Thìn - 2024
P. 47
sen, lá sen yên lặng dựa vào nhau. Mặt trời tượng
trưng cho vua. Mặt trăng tượng trưng bày tôi. Ánh
mặt trời yếu nhạt lúc tà dương bị ánh trăng phản chiếu
trên mặt nước đùa giỡn ngụ ý: ngôi vua đã thiếu vẻ
tôn nghiêm, đang bị bề tôi (bọn tiểu nhân rủ Dụ tông
ham mê bài bạc) coi thường. Những người còn chút
tư cách (hoa sen, lá sen) chỉ còn biết lo lắng dựa vào
nhau.
Ngư phù cổ chiểu long hà tại
Vân mãn không sơn hạc bất quy.
Cá đua nhau bơi nổi trên mặt ao, không thấy rồng
ở đâu. Núi vắng đầy mây phủ, hạc không trở về.
“Rồng” chỉ vua, hoặc tính cách thiêng liêng của ngôi
vua. “Cá bơi nổi trên mặt ao” ngụ ý bọn tiểu nhân
đang đắc thế. Câu thơ có thể là lời than thở: vì ham
chơi, thua cờ bạc, phải vay tiền bọn tiểu nhân, Dụ
tông không còn giữ được vẻ tôn nghiêm của ngôi vua,
khiến thể thống của triều đình, của quốc gia không
còn. “Hạc” thường được dùng trong văn chương để
chỉ người quân tử. “Hạc không trở về” cho thấy triều
đình đã vắng những người quân tử có tư cách. “Rồng
ở chốn nào” có thể cũng hàm ngụ lòng nhớ tiếc của
cụ đối với Thượng hoàng Minh tông, vị vua cử cụ làm
Quốc tử Tư nghiệp cùng trao cho cụ nhiệm vụ dạy
Xuân Giáp Thìn 37