Page 46 - Cuồi Đời Nhìn Lại Xuân Giáp Thìn - 2024
P. 46
dạy Thái tử là Trần Minh tông. Vị Thái tử học trò của
cụ là Thái tử Vượng, lên nối ngôi là vua Hiến tông.
Nhưng Hiến tông mất quá sớm khi mới được 23 tuổi
khiến ngôi vua và đất nước về tay người em là Dụ
tông. Trong 16 năm đầu triều Dụ tông, chính sự chưa
suy kém vì Thượng hoàng Minh tông còn sống, vẫn
phần nào giám sát mọi việc. Nhưng từ 1358 trở đi,
sau khi Thượng hoàng Minh tông đã mất và một số
đại thần đủ uy tín để có thể can vua như các ông
Trương Hán Siêu, Nguyễn Trung Ngạn ... qua đời,
triều chính trở nên suy tệ. Dụ tông ham chơi, mê cờ
bạc, không lo việc triều chính, lại gần gũi và nghe lời
bọn tiểu nhân xu nịnh, xây cung điện tốn kém khiến
dân oán và Chu Văn An phải dâng “Thất trảm sớ.”
Lời can không được nghe theo, cụ cáo quan về
hưu. Bài “Miết trì” đã được làm ra trong hoàn cảnh
ấy.
Mở đầu bài thơ, tác giả phác họa cảnh một buổi
chiều tối đầu tháng với trăng mọc sớm:
Thủy nguyệt kiều biên lộng tịch huy
Hà hoa hà diệp tĩnh tương y.
Ánh trăng được phản chiếu trên mặt nước cạnh
cây cầu, đang lung linh nhảy múa như muốn đùa giỡn
với ánh mặt trời yếu nhạt của một ngày sắp tàn. Hoa
36 Cuối Đời Nhìn Lại
