Page 44 - Cuồi Đời Nhìn Lại Xuân Giáp Thìn - 2024

BẢN CHÉP KHÁC:

Với chữ thứ 2 trong câu thơ thứ 3, chúng tôi theo
bản in ở trang 62 trong Thơ Văn Lý Trần, tập III (Hà

Nội : NXB Khoa Học Xã Hội, 1977) và chép là “phù”
浮 (nổi). Mấy chữ “Ngư phù cổ chiểu” có nghĩa “cá

bơi nổi trong ao.” Một số bản được phổ biến trên Net

chép chữ ấy là “du” 遊 (đi chơi). Mấy chữ “Ngư du

cổ chiểu” có nghĩa “cá rong chơi trong ao.” Ý nghĩa
căn bản của câu thơ không khác nhau bao nhiêu.

PHÂN TÍCH NỘI DUNG:

Theo Chu Tiên sinh hành trạng thảo, “Miết trì”
là tên một chiếc ao trong dãy núi Phượng Hoàng (nơi

cụ Chu về ẩn dật), nay thuộc huyện Chí Linh, tỉnh Hải
Dương. “Miết” có nghĩa là “con ba-ba” và “Miết trì”
là “ao ba-ba.” Tuy nhiên, bài thơ này không thuần
túy tả cảnh. Từ cảnh tượng quanh ao, tác giả đã liên

tưởng đến thời thế, và nhân đó, bộc lộ tâm sự. Cũng
có thể nói nhà giáo dục họ Chu đã mượn chuyện tả
cảnh quanh chiếc ao để đưa ra những nhận xét về tình

trạng đất nước lúc đó và gửi tâm sự của mình.

Dựa vào sự kiện Miết trì ở trong núi Phượng
Hoàng, nhất là căn cứ vào hai câu cuối, chúng ta có

34 Cuối Đời Nhìn Lại