Page 276 - DacSan60NamHoiNgoCVA59

tập hay trong cuộc sống. Tôi không nghĩ là họ đại diện gì
cả cho ai, nhưng những gì họ nói tôi lại thấy khớp với
những điều tôi đã nghe trước đó. Họ nói đến sự xuống cấp
của nền giáo dục ở Việt Nam, tôi nghe như một cách biện
hộ cho hiện tại của họ. Họ không bi quan về tương lai khi
mà cánh cửa mở ra theo điều họ bảo, “Khi ở đây công việc
khó khăn thì tìm đường đi nơi khác”. Nơi khác ấy không
phải là Việt Nam. Những suy nghĩ như thế, có lẽ không
phải là phổ biến nhưng là một dấu hiệu cho thấy đã có một
thế hệ suy nghĩ khác so với lớp người đi trước họ. Việc tìm
đường đi đến một nơi chưa định được ấy, quả có tính phiêu
lưu nhưng không phải loại phiêu lưu tích cực dù cho nó có
nằm trong khái niệm công dân toàn cầu mới hình thành gần
đây đi nữa.

Cái phiêu lưu của người Anh hay người Hoa mang tính
tích cực hơn.

Người Anh sẵn sàng đi đến một nơi khác để làm một
người Anh khác, và họ chủ động được việc họ làm đồng
thời có sức mạnh để làm những việc ấy.
Người Hoa vốn nghèo khổ trong chính đất nước họ đã
quá đông người, việc ra đi có thể đã do hoàn cảnh, nhưng
với đặc tính về con người và về văn hóa, họ đi đến đâu
cũng hòa nhập được vào nước sở tại để có một vị trí xã hội
với những nét rất riêng mà tôi gọi là định chế người Hoa. Ở
đâu họ cũng tích cực tạo dựng lấy cuộc sống ổn định và
luôn luôn hướng đến một nơi để thuộc về là đất nước, vì thế
thường không bị rơi vào một trạng thái tâm lý tự mâu thuẫn
giữa một đằng muốn dứt bỏ quê hương cũ với một đằng
cảm thấy là kẻ lưu vong trên quê hương mới.

Phiêu lưu hay mạo hiểm không phải là tất cả giá trị,
nhưng nó là một trong những điều kiện để cá nhân hay tập

Đặc san Hội ngộ 60 Năm CVA59 Trang 267