Page 44 - Cuồi Đời Nhìn Lại Xuân Quý Mão - 2023

nghĩa “không về” (Nếu “không về,” người xưa viết
là “bất quy”). Ở đây là “về,” nhưng không thực sự
về, về một cách không trọn vẹn, “về cũng như

không.” Những cách dịch “về suông” hay “khôn về”
(khó lòng về) đều có vẻ thích đáng.

Hai câu 5-6:

秉 節 曾 勞 生 富 弼

盡 忠 何 恨 死 張 巡

Bỉnh tiết tằng lao, sinh Phú Bật
Tận trung hà hận, tử Trương Tuần

Cầm cây cờ tiết của người đi sứ (cũng có thể
hiểu là giữ tiết tháo), từng chịu gian lao, sống như

ông Phú Bật (đời Tống).

Hết lòng trung, còn hận gì nữa, chết như ông
Trương Tuần (đời Đường).

Trong một bài Đường luật bát cú, đây là hai câu

“luận,” có nhiệm vụ bàn về nhân vật được nhắc đến
trong bài thơ (Phan Thanh Giản).

Câu trên nhắc đến việc Phan Thanh Giản từng
vất vả sang Pháp (cùng Phạm Phú Thứ và Ngụy

Khắc Đản), cố chuộc lại ba tỉnh miền Đông Nam kỳ.

34 Cuối Đời Nhìn Lại